Duurzaam bouwen kan op verschillende niveaus en in verschillende fases van het bouwproces geïntroduceerd worden. Door rekening te houden met de trias energetica (energievraag van de woning), het materiaalgebruik in de woning (circulair bouwen) en het gebruiksgemak of comfort van de woning. Hieronder leggen we het nader uit. Echter gaat u nieuw bouwen dan is het wijs om het duurzame bouwen direct mee te nemen tijdens het ontwerpfase. We ondersteunen u hierin.
Duurzaam bouwen wordt steeds meer de nieuwe bouwnorm. Hoogsteder architecten heeft duurzaamheid hoog in het vaandel staan.
Trias energetica
De trias energetica gaat uit van het in drie stappen reduceren van de energievraag van de woning.
Stap 1 is het beperken van de energievraag.
Stap 2 is het gebruik van duurzame energie.
stap 3 is het zo efficiënt inzetten van (fossiele) brandstoffen.
Duurzaam bouwen stap 1: Het beperken van de energievraag.
In het eerste schetsplan kijken we al naar de basisbeginselen van duurzaamheid. Door slim te ontwerpen kunt u al op een simpele manier winst behalen, zonder extra kosten kwijt te zijn. Zo kijken we naar de oriëntatie van de woning ten opzichte van de zon. Daarnaast kijken we naar de locatie en waar we de woning plaatsen. Door de kozijnen (ramen) en eventuele veranda goed te positioneren ontstaat al de eerste winst voor de opwarming van de woning. Dit zijn nog maar enkele voorbeelden. Wanneer we samen om tafel zitten kunnen we laten zien wat we voor u kunnen realiseren.
Daarnaast is de schil van de woning (dak en gevels) een belangrijk onderdeel van het duurzame bouwen. De schil is meestal het gebouwonderdeel dat het langst mee gaat. Vaak blijft deze voor de duur van het gebouw gehandhaafd. Door deze goed te isoleren is er veel winst te halen. Naast goed isoleren is ook luchtdicht bouwen essentieel. Verder is het mogelijk om de woning op een natuurlijke wijze te koelen en te ventileren. Door bijvoorbeeld nachtventilatie mogelijk te maken kan de woning in de zomermaanden ’s nachts gekoeld worden. Ook het planten van, bijvoorbeeld leilindes, kan een positief effect hebben op de warmtevraag van de woning. Dit is een methode die al door onze voorvaderen werd gebruikt bij boerderijen. In de zomer houden de bladeren van de bomen de zon van de gevel af. Terwijl in de winter de zon de woning kan opwarmen. Maar ook het goed toepassen van overstekken en zonwering kan hiertoe bijdragen.
Dit zijn low-tech maatregel die vooral van invloed zijn op de uitstraling van het ontwerp en de manier waarop de woning gebruikt gaat worden. Door in de schetsfase goed naar de oriëntatie en de plaatsing van kozijnen te kijken is er al veel winst te behalen. Tijdens de bouwaanvraag procedure worden daarnaast de eisen qua isolatie en luchtdichtheid vastgesteld. Een goed ontwerp bepaald voor een groot deel de energievraag van de woning.
Duurzaam bouwen stap 2: Gebruik duurzame energie.
De tweede stap is het gebruiken van duurzame energie. Door stap 1 zo goed mogelijk uit te voeren is deze tweede stap al gereduceerd. Door de energie die nodig is voor de woning, duurzaam op te wekken, kan de benodigde energie toch bijdragen aan een duurzame woning. Dat opwekken van de energie kan door het toepassen van PV-cellen en/of zonnepanelen. Een zonneboiler die warmwater opwekt en opslaat, maar ook met een lucht- of aardwarmtepomp. De hoeveelheid benodigde energie is mede afhankelijk van het persoonlijke gebruik. Wordt er bijvoorbeeld elektrisch gereden dan is het vaak lonend extra panelen op het dak te plaatsen. Ook de ambitie is hierin leidend. Wil je aan de geldende norm voldoen dan volstaan vaak ongeveer 8 zonnepanelen. Als je energieneutraal wil zijn op gebouwniveau dan heb je al meer panelen nodig, mede afhankelijk van het gekozen verwarmingssysteem. Daarnaast is het mogelijk energieneutraal te zijn op gebruiksniveau. Hierin wordt dan het gebruik van de bewoners gecompenseerd. Het is dan nodig te inventariseren hoeveel men gebruikt. Werk je bijvoorbeeld thuis en staat de PC altijd aan, rijd je elektrisch, sta je lang onder de douche, etc. Dit zijn factoren die meespelen in het bepalen van het benodigde aantal zonnepanelen of het gekozen systeem.
Duurzaam bouwen stap 3: Efficiënt inzetten (fossiele) brandstoffen
In de laatste stap wordt er gekeken of de energie die niet duurzaam opgewerkt kan worden op een zo efficiënt mogelijke manier ingezet kan worden. Dit kan door het toepassen van warmtewisselaars, hoog rendement systemen (HR), het goed inregelen van de systemen of het gebruik van hernieuwbare brandstoffen. Hierbij kunnen je denken aan bijvoorbeeld palletkachels. De toe te passen brandstoffen zijn bij voorkeur hernieuwbare brandstoffen, zoals pallets of hout. In de laatste plaats kun je kiezen voor gas of energie van kolencentrales. Het is echter de kunst om deze laatste brandstoffen niet meer toe te passen.
Materiaalgebruik
Het materiaalgebruik in de woning bepaald voor een groot deel de uitstraling van de woning. Zowel in het interieur als het exterieur. Het is de kunst om bij elk materiaal dat je toepast de afweging te maken of er een duurzamer materiaal voor handen is die dezelfde uitstraling en eigenschappen heeft.
Van lineair naar circulair denken
Waar we vanouds vooral lineair denken in het toepassen van materialen is het goed meer circulair te denken. In een liniair bouwproduct wordt een ruw materiaal omgezet tot product. Waar vaak veel energie en water bij komt kijken om van materiaal naar product te gaan. Het bouwproduct zit dan gedurende het gebruik in het gebouw. Om vervolgens tijdens de sloop gestort te worden. Bij recycling wordt het afvalproduct in een nieuw product verwerkt.
Bij het circulaire denken wordt eerst gekeken of voor het bouwproduct, een bestaand product gebruikt kan worden. Daarna of er duurzame bouwmaterialen voor handen zijn, die eventueel goed hergebruikt kunnen worden. Of in een later stadium gerecycled. De toegepaste materialen zijn bij voorkeur hernieuwbaar of worden duurzaam geproduceerd. Hierbij wordt gekeken naar de hoeveelheid energie en water die een product nodig heeft om geproduceerd te worden. Een duurzaam product kan bijvoorbeeld een gevel van kalkhennep zijn. Hierbij is het belangrijk dat deze gevel niet teveel is blootgesteld aan weer en wind. De hennep is een snelgroeiend gewas die makkelijk voorhanden is. Na de levensduur van het gebouw kan de gevel vermalen worden en gebruikt als mest voor de tuin.
De keuze voor het materiaal is continu een afweging van esthetiek, bruikbaarheid, herkomst, herbruikbaarheid, milieu impact en kosten.
Comfort
Een niet onbelangrijk onderdeel van duurzaam bouwen is het comfort van de woning. Een gezond binnenklimaat bevordert het woongenot. Ook het gebruiksgemak van de woning is hierin essentieel.
In het bouwbesluit zijn de minimale eisen voor het binnenklimaat vast gelegd, maar hoe er in een woning wordt geleefd verschilt per persoon. Het is dan ook de kunst om het binnenklimaat als een maatpak vorm te geven.
In de basis is het belangrijk om een prettig klimaat te creëren door voldoende te ventileren, voldoende daglicht de woning in te laten en zicht naar buiten te realiseren. Maar ook het toepassen van lage temperatuurverwarming in de vorm van vloer- en/of wandverwarming draagt hieraan bij.
Door in gesprek te gaan met u en goed te luisteren naar u, ontwerpt Hoogsteder architecten een maatpak voor uw manier van wonen. Moet de woning levensloopbestendig zijn en wanneer gaat dat spelen kunnen bepalend zijn voor de indeling van de begane grond. De woning kan flexibel en aanpasbaar ontworpen en gebouwd worden. Wat uw wensen ook zijn, samen bespreken wij het en maken wij een passend ontwerp die aansluit bij uw manier van wonen.
Wilt u graag meer weten wat wij voor uw woning kunnen betekenen?
Neem vrijblijvend contact met ons op.
